Veiligheid is voor bedrijven een topprioriteit. Regels, procedures en beschermingsmiddelen zijn stevig ingeburgerd. Veiligheid is echter veel meer dan dat. Er moet ook gefocust worden op het gedrag en de attitude van medewerkers zodat ze veiligheid ‘ademen’. ‘Veiligheid tussen de oren’ creëert een duurzame mentaliteitsverandering .
Niemand heeft de intentie om bewust een ongeval te veroorzaken of zich onveilig te gedragen. Toch wordt de overgrote meerderheid van de ongevallen veroorzaakt door menselijke factoren.
Een deel zou je kunnen verklaren door het ontbreken van kennis, technische vaardigheden of het niet kennen van regels of procedures. Heel veel moet echter verklaard worden vanuit menselijk gedrag. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat maar liefst 95% van ons gedrag wordt gestuurd vanuit onbewuste automatische processen. Veel van de ongevallen kunnen verklaard worden vanuit deze niet-rationele factoren. Het goede nieuws… je kan dezelfde mechanismes gebruiken om je veiligheidscultuur een heel aantal stappen verder te brengen.
- … een ‘doorleefd’ inzicht hebben in de niet-rationele factoren die bij veiligheidsgedrag meespelen, zowel binnen (de werkvloer) als buiten de professionele context (thuisomgeving en woon-werk verkeer).
- … de noodzaak aanvoelen om deze factoren bij zichzelf maar ook in hun team in de gaten te houden en beroep te doen op het ‘collectieve brein’.
- … zelf hebben kunnen bepalen welke doelstellingen ze daarin willen bereiken en op welke manier ze daarmee aan de slag gaan.
- … een veiligheidsmentaliteit geïnternaliseerd hebben, binnen en buiten het bedrijf.
- Activeren en versterken van de rol die management speelt in cultuursverandering: leidinggevenden krijgen een overzicht van de processtappen, inzicht in de onderliggende concepten en een helder beeld van hoe ze hun rol hierin best kunnen opnemen.
- Arbeiders en/of bedienden worden in bestaande functionele teams samengebracht tijdens vier korte sessies. De focus ligt hierbij op bewustwording van niet-rationeel gedrag enerzijds en het stimuleren van hun betrokkenheid bij de veiligheidscultuur anderzijds.
- Versterken van het collectieve veiligheidsbrein: “We laten het niet gebeuren dat iemand van ons zich onveilig gedraagt!”
- Blijvend op het radarscherm houden van het thema door geplande team-opvolging.
Deze aanpak richt zich bij voorkeur op de volledige populatie van een site of departement.